De reden waarom je meer wil weten over die kleine (want dat betekent micro) bestanddelen in de producten die je eet en drinkt is heel simpel. Vitamines en mineralen zorgen ervoor dat je lichaam naar behoren functioneert. Ze spelen een rol in nagenoeg alles wat je lichaam kan en doet: je hebt ze nodig om te leven en succesvol te zijn in het bereiken van je doelen.
Micro betekent klein, maar niet onbelangrijk
Wie het kleine niet eert… Op de puntje kunnen we vanalles invullen als het om micronutriënten gaat. Eén ding is zeker: je hebt micronutriënten nodig om optimaal te functioneren. Of het nu je gezondheid of je prestatie betreft. Micro mag dan wel klein betekenen. Die kleine bestanddelen van je voeding hebben een nogal grote invloed. Je hebt er dagelijks microgrammen tot grammen van nodig.
Experimentje? Eet eens een paar dagen je calorieën weg aan pizza’s, chocolade en chips. Hoe fit voel je je dan? Probeer nu diezelfde hoeveelheid calorieën te eten aan groente, fruit, volkoren granen en andere producten die het predicaat ‘gezond’ krijgen. Wat is het verschil? Wellicht merk je dat al in een aantal dagen. Ga eens na wat dat op lange termijn betekent.
Micronutriënten leveren overigens geen kilocalorieën, zoals macro’s. Ze zorgen er wel voor dat de kilocalorieën die je binnenkrijgt op de juiste manier worden ingezet.
Vita betekent leven
Het woord vitamines is niet voor niets afgeleid van het woord dat leven betekent. Het zijn organische (levende) bestanddelen in de producten die je eet en drinkt. Ze spelen een rol in de levensprocessen in je lichaam, zoals groei, herstel, vertering, het transport van energie, het functioneren van je zenuwstelsel en het optimaliseren van je weerstand. En hoewel je lichaam superslim is, kan het vitamines niet zelf aanmaken. Je moet ze binnenkrijgen middels je voeding.
Het zou een ellenlang blog opleveren wanneer we per vitamine een lijstje maken van producten waar deze in zit, maar wanneer je dagelijks afwisselt tussen verschillende producten uit onderstaande categorieën eet, kom je een heel eind:
- Verse groente of diepvriesgroente in alle kleuren en soorten
- Vers fruit of diepvriesfruit (net zoals groente in alle kleuren en soorten)
- Peulvruchten
- Volkoren graanproducten, zoals havermout, brood, pasta en rijst
- Zoete aardappelen of gewone aardappelen
- Ongebrande en ongezouten noten, pitten en zaden
- Naturel zuivelproducten
- Onbewerkte vis- en vleessoorten
- Plantaardige olie
Waarom vet eten essentieel is
Wist je dat sommige vitamines afhankelijk zijn van de vetten die je eet? Zo niet, dan weet je het nu. We kennen vet-oplosbare en water-oplosbare vitamines. Vet-oplosbaar betekent dat deze vitamines vetten nodig hebben om in je lichaam op de juiste plek terecht te komen. We hebben het over vitamine A, D, E en K. Wanneer je te weinig vetten eet, kan dat ervoor zorgen dat je deze vitamines niet binnenkrijgt, laat staan dat ze effectief door je lichaam vervoerd, opgenomen of gebruikt kunnen worden. Het voordeel van deze vitamines, is dat ze opgeslagen kunnen worden. Je hebt ze dus niet dagelijks nodig.
Vitamine B en C zijn de water-oplosbare vitamines. Omdat je dagelijks water binnenkrijgt en afscheid, heb je deze vitamines wel dagelijks nodig. Gelukkig zitten zowel vitamine B als C in heel veel verschillende producten.
Mineralen zijn overlevers
Mineralen in voeding zijn niet gevoelig voor opslag of de manier waarop producten bereid worden, in tegenstelling tot vitamines. Het zijn in die zin overlevers en je hebt ze, net als vitamines, nodig om te overleven.
Ook mineralen leveren niet direct energie aan je lichaam, maar hebben wel belangrijke functies. Een bescheiden opsomming bestaat uit: het bouwen van structuren zoals je tanden en botten, het op peil houden van je vochtbalans, en het regelen van enzymreacties. En zonder die enzymreacties kunnen bepaalde lichaamsprocessen niet plaatsvinden. Denk aan: energieproducten, het absorberen van zuurstof, infecties genezen, ontstekingen verminderen, het functioneren van je DNA… We kunnen het rijtje nog langer maken, maar waarschijnlijk is het duidelijk dat mineralen heel belangrijk zijn.
Balans… alweer!
Je zou er bijna moe van worden… Gaat het nu alweer over balans? Yes! En weet je waarom? Zelfs al zijn vitamines en mineralen nog zo belangrijk: teveel is ook in dit geval net zo ‘slecht’ als te weinig. Dat is waarom je beter voorzichtig kan zijn met het lukraak pakken van supplementen. Supplementen zijn vaak over gedoseerd.
Er is nog een reden waarom balans belangrijk is: vitamines en mineralen hebben een interactie met elkaar. Een overschot van één bepaalde vitamine, kan een tekort aan andere vitamines of mineralen veroorzaken. Ook de combinatie van een tekort aan het één en een overschot van het ander kan leiden tot klachten. Andere vitamines en mineralen zijn weer afhankelijk van elkaar voor opname. Zo kan een overschot aan calcium in combinatie met een tekort aan magnesium leiden tot spierkrampen en wordt ijzer beter opgenomen als het samengaat met vitamine C. Ook met deze wetenschap in je achterhoofd kun je stellen dat suppleren zelden optimaal is. Mineralen en vitamines komen in je voeding voor in een soort natuurlijke balans. Die balans is niet te kopiëren met het slikken van geïsoleerde supplementen.
Gelukkig krijg je met een gevarieerd voedingspatroon zelden te veel vitamines of mineralen binnen en is suppletie zelden noodzaak. Lees meer over suppletie in dit blog. Wil je concrete stappen maken met je eigen vitamines en mineralenbalans? Neem dan contact met ons op, zodat we je vragen kunnen beantwoorden.
Lees hier deel 1 van deze serie.
